سیامک عباسی : چه تفاوتی بین رپ و سایر موسیقی هاست ؟
یادداشت سیامک عباسی در شماره 722 مجله 40 چراغ ، پیرامون موسیقی رپ فارسی را می توانید در ادامه مطلب از وبلاگ هواداران بخوانید.
چه تفاوتی بین موسیقی رپ و سایر موسیقی هاست؟
سیامک عباسی، ترانه سرا، آهنگساز و خواننده
به خاستگاه، جایگاه و سرنوشت موسیقی رپ در جهان کاری ندارم، که خود یک بحث مفصل و جداست. اما موسیقی «رپ فارس» یا پرشین رپ، یک مقوله مستقل، جدی و نسبتاجدیدی است که حرفای زیادی برای گفتن دارد. بیش از یک دهه از تولد رپ فارسی می گذرد، در این مدت هنرمندان زیادی در این عرصه حضور یافته اند و آثار قابل توجی را ارائه داده اند. بخش زیادی از مردم این نوع موسیقی را کاملا پذیرفته اند و به شدت به آن علاقه دارند. چنان که حتی برخی از آهنگ های این سبک را می توان جزو پرشنونده ترین آهنگ های تاریخ موسیقی ایران به حساب آورد. اما با این همه موسیقی رپ هم چنان و هنوز در کشور فعالیت رسمی ندارد و نادیده گرفته می شود.
چطور می توان یک سبک از موسیقی با این میزان کارکرد، این تعداد مولف و این همه طرفدار نادیده گرفت؟ آب راه خود را پیدا می می کند. جامعه خود تعیین می کند که چه نوع موسیقی را بشنود و چه نوع موسیقی را فراموش کند. وقتی مردم چیزی را دوست دارند، آن را جست و جو می کنند و در نهایت آن را می یابند.
تنها جرم موسیقی رپ این است که کلامش از قواعد شعر و ترانه فارسی تبعیت نمی کند، وگرنه رپ به لحاظ موسیقیایی تفاوت چندانی با موسیقی پاپ ندارد. حال چگونه است که موسیقی پاپ می توان مجاز باشد، ولی موسیقی رپ نه! ما روی موسیقی پاپ کلام می گذاریم، اسمش را می گذاریم ترانه، و آن را به عنوان شاخه ای از ادبیات شفاهی که وام دار شعر کلاسیک است، به رسمیت می شناسیم. اما چه کسی گفته است هر کلامی که با موسیقی عجین شده باید از وزن عروضی و قواعد قافیه و قواعد پیروی کند. پس تکلیف این همه موسیقی که در جهان تولید می شود و از وزن عروضی، قافیه و قواعد شعر فارسی پیروی نمی کنند، چیست؟ یعنی آن ها هم باید خودشان را با استانداردهای ما هماهنگ کند تا وجاهت یابد؟
ظرفیت رپ در حرف زدن و انتقال پیام به مخاطب به مراتب بالاتر از ظرفیت موسیقی پاپ یا سنتی است. چون محدودیت های کمتری دارد. چون وزن عروضی را رها کرده و از وزن هجایی پیروی می کند. اتفاقا با این که ساختار متن یا کلام در موسیقی رپ، در اکثر موارد از زیرشاخه های رئالیسم اجتماعی محسوب می شود، اما سرشار از صنایع، بدایع، آرایه های ادبی، تخیل، واژه پردازی و حتی شاعرانگی است. خاستگاه اصلی رپ فارسی اعتراض است و درون مایه آثارش اغلب مباحث فرهنگی، اجتماعی و انسانی را در بر می گیرد.
هنر مرز نمی شناسد، تقسیم بندی جغرافیایی نمی شناسد، هنر چهارچوب نمی پذیرد، هنر زایاست. هر لحظه خلق می کند، لحظه ای دیگر در هم می شکند و دوباره خلق می کند. حال و هوای هنر در جهان هر روز و هر ساعت در حال تغییر و دگرگونی است، چرا به جای این که سلیقه جامعه را در جهت تعالی هدایت کنیم، صبر می کنیم تا جامعه انتخابش را انجام دهد و بعد تحث فشار افکار عمومی مجبور به کوتاه آمدن شویم؟